5 Hoogtepunten van Oost-Turkije

De meeste mensen kennen Turkije van de stranden aan de zuidkust of van een rondreis door het westen van het land. Een reis door Oost-Turkije is iets heel anders! Hier draait het niet om stranden en toeristische drukte, maar om cultuur, rust, leegte en vriendelijke mensen. Het landschap is prachtig en de wegen zijn leeg.

Het oosten van Turkije is onbekend. Ook voor mijzelf. Toen ik op studiereis mocht naar deze bestemming, kon ik mij er nog weinig van voorstellen. Alleen de magische beelden boven op de Nemrut Dag berg kende ik van foto’s, en stonden stiekem al die tijd op mijn verlanglijstje. Maar wat het land verder nog te bieden had? Ik had geen idee.

Het bleek een reis te zijn langs eeuwenoude opgravingen, de uitlopers van de Zijderoute, het magische land tussen de Tigris en de Eufraat, vol geschiedenis. Ik leerde over de Urarten, de Byzantijnen en de Mesopotamiërs. We bezochten leuke stadjes en gekleurde bazaars, genoten onderweg van het prachtige en afwisselende landschap, de skyline vol minaretten, het gezang van de muezzin (behalve die van 4 uur ’s morgens). We zaten op gezellige terrasjes en in theetuinen, genoten van al het heerlijke eten, en dronken tientallen kopjes thee. De mensen in deze regio zijn zo lief, vriendelijk en gastvrij. Iedereen wil graag op de foto, of een praatje maken. Met handen en voeten, dat dan wel, want er wordt hier weinig Engels gesproken. Maar met wat gebaren en een glimlach kom je een heel eind.

Nu moet ik een top vijf kiezen uit deze reis vol met onverwachte hoogtepunten. Eigenlijk was alles mooi. Dit betekent dat onderstaande punten nóg meer indruk op me hebben gemaakt dan de rest.

Deze historische site ligt helemaal in het oosten, dicht tegen de Armeense grens. Je vindt hier de overblijfselen van een oude stad, compleet met stadsmuur. In de 10^een 11^e eeuw was Ani de hoofdstad van het Armeense koninkrijk Bagratuni, en het lag op een belangrijk kruispunt voor de handelskaravanen op de Zijderoute. Op het hoogtepunt had de stad meer dan 100.000 inwoners. Je vindt er ruines van huizen, hammam, een stadsmuur. Ani werd ook wel de stad van de 1000 kerken genoemd. Je vindt hier nog een aantal

Ja, als iets al zo lang op je lijstje staat, is het bijzonder om er eindelijk echt naartoe te gaan. Boven op de berg Nemrut ligt de grafheuvel van Koning Antiochus. Hij regeerde over het koninkrijk Comagene, en liet hier 6 beelden neerzetten: van zichzelf en een aantal andere goden waaronder Zeus, Apollo en Heracles. De beelden zijn meer dan 12 meter hoog, maar door een aardbeving zijn de hoofden van de beelden gevallen en deze liggen nu los in het landschap. Een bijzonder gezicht! Het is even een klim naar boven met veel trappetjes. Maar het was de moeite meer dan waard.

Onverwachte ervaringen zijn vaak het leukst. In Mardin hebben we de kans om een traditioneel Turks badhuis te bezoeken. Onze lokale gids Kübra gaat mee voor de nodige uitleg en vertaling. Je zit in een verwarmde ruimte met nisjes en stenen kommen waar je (warm) water in kan doen. Dit water giet je met een soort plastic frisbee over je heen, en zo kan je jezelf wassen. Dan komt de hammam-mevrouw je helemaal inzepen en je haar wassen (en niet zachtjes). Dan even in de stoomruimte, en daarna word je gescrubt. Je ligt op de warme steen in het midden en de dame neemt je onder handen. Je spoelt jezelf weer schoon met het plastic bakje water. Als afsluiting drinken we in de kleedruimte nog een kopje thee. Heerlijk tintelend schoon en baby- zacht verlaten we het badhuis. Het was een belevenis!

In bijna elke plaats waar we kwamen hebben we de lokale bazaar bezocht, en ze zijn allemaal anders! Soms zijn het gewoon wat winkeltjes in een straat, maar vaker is het een (half) overdekt winkelgebied met kronkelstraatjes waar je eindeloos in kan verdwalen. Winkels vol met etenswaren, hammamzeep, kruiden, gedroogde groenten, kleding, sieraden, tassen, geroosterde noten, broodjes kebap, hoofddoeken, fruit; je kan het zo gek niet verzinnen of het is te koop. Je vindt overal wel een pleintje of restaurantje waar je even kan gaan zitten om de mensen te bekijken of een kopje thee te drinken. Een bazaar is, zeker voor de lokale bevolking, ook vooral een plek om mensen te ontmoeten.

Of je nou van zoet of hartig houdt, van vlees of groenten, van warm of koud, van koffie of van thee; in Turkije kom je altijd aan je trekken. Van een uitgebreid ontbijt met heerlijk vers brood, salami en olijven tot een vleesspies of een groenten-stoofpotje bij het avondeten, het is allemaal even heerlijk. Vergeet vooral niet de maaltijd af te sluiten met iets zoets, bijvoorbeeld een pistachekoekje of een stukje baklava. Houd wel rekening met grote porties, dus soms (bijvoorbeeld bij de lunch) is het een goed idee om wat te delen. Of bestel met een aantal mensen een paar losse gerechten, en deel met elkaar. Op die manier kan je ook meteen van alles proeven!