Landinformatie Oezbekistan

Oezbekistan heeft een oppervlakte van 447.400 km² (11 maal Nederland; 15 maal België) waarvan slechts een klein gedeelte vruchtbaar is. Het land telt ruim 34 miljoen inwoners.

Bevolkingsgroepen van Oezbekistan: Oezbeken maken ruim driekwart van de bevolking uit, Russen 6 procent, Tadjieken 5 procent en Kazachen 4 procent. Evenals de Kazachen en Kirgiezen stammen de Oezbeken oorspronkelijk van Turks-Mongoolse nomadenstammen die sinds oudsher door deze streek trokken.

Oezbekistan kent tal van nationale feest- en herdenkingsdagen om onafhankelijkheid, oorlogen en martelaars te herdenken. Nieuwjaarsfeest (1 januari); Internationale Vrouwendag (8 maart) op deze dag krijgen vrouwen en meisjes cadeautjes, bloemen en kaarten; Dag van de Arbeid (1 mei); Dag van de Overwinning, einde van de tweede wereldoorlog (9 mei); Onafhankelijkheidsdag (1 september), deze dag wordt groots gevierd met markten waar snoep verkocht wordt, muziek- en dansvoorstellingen en vuurwerk. Het initiatief tot de viering komt echter vooral van de overheid, die een bijzondere waarde hecht aan deze dag; Dag van de Grondwet (8 december).

Feest van de lente: Nowruz is een wijdverspreid feest dat vooral in Iran, maar ook in Centraal-Azië gevierd wordt. Het is het feest van het begin van de lente (in Iran ook het begin van het nieuwe jaar). Een paar dagen voor Nowruz is het tijd voor khashar; mensen doen hun best om er voor te zorgen dat alle woningen, steden en dorpen er netje uit zien. Na Nowruz volgen meestal een of twee vrije dagen.

Islamitische feestdagen in Oezbekistan: Daarnaast zijn er een aantal islamitische feestdagen die meestal enkele dagen duren. Omdat de islamitische kalender is gebaseerd op het maanjaar, schuiven de feestdagen volgens onze telling ieder jaar tien à elf dagen naar voren. Direct na afloop van de vastenmaand ramadan is het Suikerfeest: Aid Saghir, ook wel genoemd Aid al Fitr. Een heel belangrijk religieus feest is Aid al Kabir, het Offerfeest. Iedere familie slacht op rituele wijze een schaap. Premier Moharem is het islamitisch nieuwjaar . De Mouloud viert de geboortedag van de profeet Mohammed.

Als mannen elkaar begroeten, schudden ze elkaar eerst de hand, vervolgens brengen ze de linkerhand naar het hart waarmee ze tot uitdrukking brengen dat de groet uit het diepst van het hart komt. Vrouwen geven elkaar bij het begroeten een klopje op de rug. Hele goede bekenden raken elkaars wang aan.

Thee drinken in Oezbekistan: Thee is het eerst dat je aangeboden krijgt als je ergens te gast bent. Het is het teken van gastvrijheid en je drinkt het uit theekommetjes (pyala’s). Thee wordt in grote theepotten gezet en drie maal teruggeschonken in de kop voordat het opgedronken mag worden. De theekommetjes worden nooit helemaal volgeschonken, want dat betekent dat iemand onwelkom is en moet opstappen. Wanneer de thee te warm is, blaas er dan niet in maar draai de thee in de kom voorzichtig rond.

Gewoonten in Oezbekistan: Brood is heilig in Oezbekistan. Leg brood niet op de grond, niet met de onderkant naar boven en gooi het niet weg. Als iemand je een kopje thee aanbiedt en je hebt er geen tijd voor, zal hij je in plaats van thee, brood aanbieden. Breek er in ieder geval een stukje vanaf en bedank met de ‘amin’, de gebruikelijke manier van bedanken. Beide handpalmen worden boven het gezicht geheven en vervolgens wordt langzaam een neergaande beweging langs de wangen gemaakt.

Kleding in Oezbekistan: De traditionele kleding van Oezbeekse mannen bestaat uit lange, kleurige gestreepte jassen (chapans) en wijde broeken die bij de kuiten uit hoge laarzen poffen. Tegenwoordig zie je alleen nog oude mannen met deze kleding rondlopen. Op hun hoofd dragen ze een doppa (tsjoebeteika), een geborduurd hoofddeksel. Vrouwen dragen meestal bonte zijden jurken, vaak met een kleurige broek. Hun hoofd bedekken ze met gebloemde hoofddoeken, soms dragen ze ook een doppa.

De Oezbeekse keuken is in onze ogen aan de vette kant. Plov, het standaardgerecht in Oezbekistan, bestaat uit rijst met schapenvlees, uien, wortels en rozijnen gebakken in schapenvet. Laghman is een noedelspoep waarvan de samenstelling nogal kan verschillen maar er zit altijd schapenvlees en groenten in. Shurpa is een vettige soep met een homp vlees en groenten. Erg populair in Oezbekistan zijn sjasliks, stukjes schapenvlees aan een spies.

Buitenlandse restaurants: Daarnaast zijn er restaurants waar overwegend Russisch eten geserveerd wordt zoals borsjt (bietensoep), bifsteks (gehakt), beef stroganoff (vlees in een sausje) en kotelet (gepaneerd vlees).
In de grotere steden vind je ook restaurants met een internationale keuken zoals Indiaas, Italiaans, Chinees of Koreaans. Ook liefhebbers van fastfood komen hier aan hun trekken.

Drinken in Oezbekistan: Bij het eten worden mineraalwater en frisdranken geserveerd. Koffie is niet altijd verkrijgbaar dit in tegenstelling tot thee (zwart of groen) dat overal en altijd gedronken wordt. Wodka is er in alle soorten en maten, evenals Oezbeekse champagne en cognac. Kwas is een soort licht alcoholisch drankje gemaakt van oud brood en gist. Westers bier is volop verkrijgbaar. In Oezbekistan kun je beter geen water uit de kraan drinken. Flessen water zijn overal te koop.

Oezbekistan bestaat voornamelijk uit woestijn en semi-woestijn. Het uitgestrekte laagland in het westen bestaat uit de Kyzylkumwoestijn (rode zand) en de oase Choresem aan de beneden loop van de rivier Amu Darja. In het uiterste westen ligt het Aralmeer en het Ustjurtplateau. De Amu Darja en de Syr Darja zijn de twee grootste rivieren van Oezbekistan; ze vinden hun oorsprong in de bergketens ten oosten van Oezbekistan. Het oosten bestaat uit het grootste gedeelte van het Ferganabekken en de uitlopers van de Tian Shan en Zerafshanketen met pieken tot 4500 meter hoog. De vruchtbare en dichtbevolkte Ferganavallei (300 kilometer lang, 170 kilometer breed) is de grootste vallei van Centraal-Azië.

Irrigatie in Oezbekistan: In Oezbekistan is veel van de oorspronkelijke woestijn in cultuur gebracht. Uit irrigatiekanalen die door de rivieren Amu Darya en Syr Darya worden gevoed, stroomt water de woestijn in waardoor het eens zo barre landschap veranderde in vruchtbare katoenvelden. Deze irrigatie heeft een ecologisch drama tot gevolg gehad. Het Aralmeer, waarin de twee rivieren uitmonden, is 70 procent ingekrompen en zal, als de irrigatie zo wordt voortgezet, binnenkort verdwenen zijn.

Oezbeeks is de officiële taal in Oezbekistan. Deze taal behoort tot de Turkse taalfamilie. Oorspronkelijk maakte het Oezbeeks gebruik van het Arabische schrift, van 1929 tot 1940 van het Latijnse alfabet, daarna van het Cyrillische schrift. In 1993 is er een wet aangenomen, die de overgang naar het Latijnse schrift regelt. Na twintig jaar onafhankelijkheid is de kennis van het Russisch afgenomen; een nieuwe generatie is opgegroeid met de Oezbeekse taal en ook Engels. Alleen de oudere generatie spreekt nog Russisch.

Enkele woordjes Oezbeeks
Hallo - Salom
Bedankt - Rachmat
Ik kom uit Nederland/België - Men kelgan Gallandia/Belgija
Het is lekker - Sjirin

Voor meer woordjes Oezbeeks, download de app ‘google translate'.

In Oezbekistan is ongeveer 90 procent moslim en 10 procent Russisch-orthodox. Van de twee grote stromingen binnen de islam, de soennieten en sjiieten, heeft de soennitische de meeste aanhang in Oezbekistan.

Vrijheid van religie in Oezbekistan: Pas na de onafhankelijkheid nam de religieuze vrijheid toe. Overal werden moskeeën en madrasa’s opgeknapt en nieuwe gebouwd. Minderheden kunnen hun Russisch-orthodoxe kerk of synagoge bezoeken. Islamitisch-fundamentalistische groeperingen, die terug willen naar een conservatieve islam zijn officieel verboden in Oezbekistan maar hebben veel aanhang in de Ferganavallei.

Hotelpersoneel, chauffeurs en gidsen in Oezbekistan zullen een kleine fooi op prijs stellen. In de restaurants kan het bedrag afgerond worden. Soms zetten (duurdere) restaurants tien tot vijftien procent servicekosten op de rekening. Dat gebeurt ook als er een muziekband speelt. In chaikhana’s (eenvoudige restaurants) is een fooi niet gebruikelijk.

De reisbegeleiders, lokale gidsen en chauffeurs die voor Koning Aap werken verwachten een fooi, mits ze hun werk naar voldoening gedaan hebben. Een richtbedrag voor je reisbegeleider is 1 à 2 euro per reiziger per dag.

Oezbekistan heeft een landklimaat. De zomers (van mei tot oktober) zijn droog en heet. Dankzij de lage luchtvochtigheid zijn deze hoge temperaturen toch nog goed te verdragen. De winters lopen van november tot februari en kunnen zeer koud zijn met temperaturen tot ver onder nul . Regen valt er weinig en als die valt is dat vooral in de bergen en in het oosten van de Fergana-vallei. In de nazomer, begin oktober, kan er vooral in berggebieden ook regen vallen.

Beste reistijd voor Oezbekistan: De beste periode voor een rondreis door Oezbekistan is in het voorjaar (april-mei) of in het najaar (september-oktober).

Klimaattabel Oezbekistan: De vier cijfers die telkens worden genoemd zijn van links naar rechts: de  gemiddelde maximum temperatuur in graden Celsius, aantal zonuren per dag, aantal dagen per maand met minimaal 1 mm-neerslag per dag en- de gemiddelde temperatuur van het zeewater (indien van toepassing).

TASHKENT

Maand	T max	Zon	Neerslag	T w
Januari	6	4	14	-
Februari	8	4	12	-
Maart	14	5	14	-
April	22	7	13	-
Mei	27	10	10	-
Juni	33	12	5	-
Juli	36	13	3	-
Augustus	34	12	2	-
September	29	10	3	-
Oktober	21	7	8	-
November	14	5	10	-
December	9	3	13	-

BUCHARA

Maand	T max	Zon	Neerslag	T w
Januari	6	4	7	-
Februari	9	5	7	-
Maart	16	6	8	-
April	24	8	7	-
Mei	30	10	4	-
Juni	35	13	1	-
Juli	37	13	1	-
Augustus	35	12	0	-
September	30	11	1	-
Oktober	22	8	3	-
November	15	6	4	-
December	9	4	7	-

Ambassade van Oezbekistan in België
Avenue F. Roosevelt 99,1050 Brussel
T +32 (0)2 661 2042/ 672 88 44
E [email protected]
I http://belgium.mfa.uz/en/

Consulaat van Nederland in Oezbekistan
4, Afrosiab Street, 4th floor, 100031 Tashkent
T +998 90 910 58 58
E [email protected]
I https://www.rijksoverheid.nl
I https://www.netherlandsandyou.nl

Consulaat van België in Oezbekistan
Uzbekistan 10 Rue General Karimov 700031 Tashkent
T +998 71 255 01 88
E [email protected]
I https://www.belgische-ambassade.com

Oezbekistan beschikt over een mobiel netwerk. De dekking beperkt zich voornamelijk tot de stedelijke gebieden. Informeer of je provider een overeenkomst heeft met een van de Oezbeekse telecommaatschappijen (UCell, Beeline en UMS). Een overzicht van de beltarieven per provider vind je op www.bellen.com. De landcode voor Nederland is 0031, voor België 0032 en voor Oezbekistan 00998.

Internet in Oezbekistan: Internetcafés zijn er in Tashkent en andere grote steden. Houd er wel rekening mee dat de verbinding meestal erg traag is. In Tashkent en andere steden hebben de meeste hotels Wi-Fi.

De netspanning in Oezbekistan is 220 volt. Er komen soms stroomstoringen voor en de netspanning kan wisselen, waardoor gevoelige apparatuur kan beschadigen. Reserve batterijen en een verloopstekker zijn aan te raden. Kijk hier als je wilt zien wat voor stopcontact en stekkers in Oezbekistan gebruikelijk zijn.

Vaccinaties voor Oezbekistan worden beslist aangeraden. Voor de actuele stand van zaken verwijzen we naar www.lcr.nl, de website van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) dat de richtlijnen uitgeeft voor vaccinaties en preventie van malaria. In België kun je vergelijkbare informatie krijgen op www.wanda.be.

Vaccineren bij je thuis! Bij veel reizen die we aanbieden zijn inentingen tegen de belangrijkste ziekten noodzakelijk. Niet het meest leuke deel van je reisvoorbereiding maar wel onvermijdelijk. Koning Aap heeft in samenwerking met Thuisvaccinatie.nl een oplossing gevonden voor deze vaak tijdrovende klus. In plaats van dat jij naar de GGD of huisarts moet gaan, komt een huisarts bij je thuis op het moment dat het jou schikt om de benodigde inentingen te zetten. Thuisvaccinatie.nl is een landelijk werkend vaccinatiecentrum (enkel in Nederland). Als je minstens 4 weken voor vertrek contact met hen opneemt, garanderen we dat je gebruik kunt maken van deze unieke service. Een handig alternatief voor de GGD!

Reisapotheek voor Oezbekistan: Neem een kleine reisapotheek mee met daarin o.a. jodium, pleisters, zonnebrand en middelen tegen koorts, diarree, verstopping, insectenbeten, en eventueel een middel tegen reisziekte. Denk ook aan een tekentang, thermometer (onbreekbaar), ORS (Oral Rehydration Salts, tegen uitdroging) en vitaminetabletten. Voor de hygiëne op reis o.a. een flesje desinfecteergel en ontsmettingsdoekjes.

Europees Medisch Paspoort: Handig om mee te nemen op je Oezbekistan reis is het Europees Medisch Paspoort, een document waarmee je in urgente situaties veel problemen kan voorkomen. Het paspoort is opgesteld in elf talen, waardoor de hulpverlener (in het buitenland) eenvoudig de gegevens van de patiënt, zijn of haar ziekten, aandoeningen en medicijngebruik kan opzoeken. Ook is vermeld wie de behandelende arts is en wie er in dringende gevallen gewaarschuwd kan worden. Het medisch paspoort is onder andere verkrijgbaar bij huisarts, de Reisdokter, apotheek en GGD.

Preventieve maatregelen voor je reis naar Oezbekistan: Bij aankomst is het zaak de tijd te nemen om te acclimatiseren. Wees voorzichtig met zonnen en zet bij uitstapjes in de volle zon iets op je hoofd. Omdat je in de droge hitte ongemerkt veel vocht verliest, moet je steeds veel blijven drinken en wat extra zout op je eten strooien. Warme dranken zijn over het algemeen beter dan ijskoude. Je maag en darmen worden dan minder belast. Het water uit de kraan kun je beter niet drinken. Kijk voor meer informatie op www.gezondopreis.nl.

We adviseren je om de bagage tijdens je rondreis door Oezbekistan mee te nemen in een rugzak of in een weekendtas. Een koffer raden we af. Het gewicht van je bagage kan meestal beperkt blijven tot maximaal twaalf kilo per persoon.

Wat betreft je kleding raden we je aan om praktische kleding mee te nemen naar Oezbekistan die zich makkelijk laat combineren (laag over laag). We vragen je om in je kledingkeuze respect te tonen voor de lokale cultuur. Zo zijn korte broeken, korte rokken en hemdjes taboe in islamitische landen. In de grote steden van Centraal-Azië is het dragen hiervan echter geen probleem.

Denk bij het samenstellen van je bagage aan bijvoorbeeld: zaklamp, waterfles, naaigerei, wasmiddel, universeel geldige verloopstekker, reisgids, pet, toiletartikelen, badslippers, zwemkleding, wekker, schrijfgerei, schaartje en zakmes (allebei niet in je handbagage tijdens de vluchten).

De munteenheid is de Oezbeekse sum (UZS). Een Oezbeekse sum = 100 tiyn. Er zijn briefjes van 50.000, 10.000, 5000, 1000, 500, 200, 100 en 50 sum. Kijk voor de actuele koers op www.oanda.com. Bij banken en wisselkantoortjes in de grote hotels kun je euro’s en US$ wisselen. 

Pinnen in Oezbekistan: Hoewel prijzen officieel in sum aangekondigd moeten worden, laat men toeristen het liefst in ‘harde valuta’ betalen, bij voorkeur in euro’s of Amerikaanse dollars. De mogelijkheden om te pinnen tijdens Oezbekistan reizen zijn beperkt. In Tashkent zijn er een aantal ATM's waarvan enkele in de grote hotels. Daar kun je geld opnemen met een creditcard. Buiten de hoofdstad kunnen gebruikers van een Mastercard terecht bij de Asaka Bank (www.mastercard.com) en Visacard-gebruikers bij diverse banken (www.visa.com/atmlocator).

Veilig pinnen in Oezbekistan: Om veiligheidsredenen hebben Nederlandse banken de bankpassen met Maestro-logo standaard ingesteld op gebruik binnen Europa. Indien je geld wilt pinnen in Oezbekistan dien je deze instelling tijdelijk te wijzigen naar ‘Wereld’. NB Belgen kunnen hun bankpas in Oezbekistan standaard onbeperkt gebruiken. Belgische banken rekenen Oezbekistan bij Europa.

Winkels zijn op werkdagen geopend van 9.00-19.00 uur, levensmiddelenwinkels van 8.00-17.00 uur, banken van 9.30-17.30 uur en postkantoren van 9.00 tot 18.00 uur. Tussen de middag zijn de meeste zaken gesloten in verband met de lunchpauze. De warenhuizen in de grotere steden zijn meestal langer open. In Tashkent verschijnen steeds meer 24 uur supermarkten waar alles te koop is. Bazaars beginnen al vroeg, rond 6.00 uur ’s ochtends.

Oezbekistan is een fotogeniek land, niet alleen vanwege de natuur maar vooral ook vanwege de mensen. Als je mensen tijdens je rondreis in Oezbekistan wilt fotograferen, vraag dan altijd eerst om toestemming. In musea en bij bezienswaardigheden moet je meestal een apart kaartje kopen om foto’s of filmopnames te mogen maken.  Wees zeker terughoudend bij het fotograferen van religieuze plaatsen en gebeurtenissen. Het is streng verboden overheidsgebouwen, militairen, militaire objecten, grensposten, vliegvelden e.d. te fotograferen.

Over het algemeen is Oezbekistan veilig te bereizen. Mocht je onverhoopt bestolen worden of iets overkomen, zorg dan dat je de app ‘SOS op reis’ gedownload hebt zodat je alle belangrijke telefoonnummers bij de hand hebt. Voor de verzekering is het van belang dat je aangifte doet bij de politie.

Reisadvies voor Oezbekistan: Nuttige reisadviezen en actuele informatie over de veiligheid in de verschillende regio’s van Oezbekistan vind je op www.nederlandwereldwijd.nl of op http://diplomatie.belgium.be/nl. Nederlanders kunnen in geval van nood 24/7 bellen met het contactcenter van Buitenlandse Zaken, telefoon +31 247 247 247. Ook via het Twitteraccount @247BZ of de 24/7 BZ Reisapp kun je direct contact opnemen met het contactcenter.

In de zomer is het in Oezbekistan drie uur later dan in de Benelux. In de winter is het verschil met België en Nederland vier uur.

Internationaal paspoort:
Wij adviseren je om op reis te gaan met een internationaal paspoort dat bij terugkeer van je reis nog minimaal zes maanden geldig is. Als je naar Oezbekistan reist moet je paspoort beschikken over tenminste 1 lege visumpagina.

Visum:
Voor deze bestemming is er voor reizigers met een Nederlandse of Belgische nationaliteit geen visum nodig bij een verblijf tot maximaal 30 dagen.

Als je afwijkend reist van de groepsreis raden wij je aan om je goed te laten informeren over of je een visum nodig hebt. Onze partner Traveldocs helpt je graag verder en is telefonisch bereikbaar via +31 (0)23 2210004. Traveldocs is een gespecialiseerde visumdienst voor Nederland (voor Nederlandse paspoorthouders) en België (voor Belgische paspoorthouders).

Kijk op de website van Traveldocs voor meer informatie: 

- Nederlandse reizigers bezoeken: visum-legalisatie.nl/koningaap-nl
- Belgische reizigers bezoeken: visum-legalisatie.nl/koningaap-be

Reizigers die niet beschikken over de Nederlandse of Belgische nationaliteit, dienen zelf contact op te nemen met de betreffende ambassade(s) en hun eventuele visum te regelen.

Reizigers met meereizende kinderen onder de 18 jaar dienen zelf bij de betreffende ambassade te infomeren naar eventuele aanvullende toelatingseisen.