Landinformatie Panama

Omdat Panama een overwegend christelijk land is, worden de christelijke feesten als Allerzielen, Kerstmis, Driekoningen en Pasen uitgebreid gevierd. Panama heeft sowieso veel religieuze feesten en is rijk aan folklore en volkstradities. Het carnaval en Semana Santa (de Heilige Week voor Pasen) zijn bijzonder om mee te maken. Het carnavalsfeest  Las Tablas, ieder jaar in het weekend vóór Aswoensdag trekt massa's mensen.

Nationale feestdagen in Panama
De nationale feestdagen in Panama zijn o.a.: 1 januari (Nieuwjaarsdag); 9 januari (Martelaarsdag); 15 augustus (de Stichting van Oud-Panama); Allerzielen (2 november); 3 november (Onafhankelijkheid van Colombia in 1903); 28 november (Onafhankelijkheid van Spanje in 1821); 8 december (Moederdag).

Festivals in Panama
Panama kent veel festivals, enkele bekende zijn:
-Feria de las Flores y del Café (bloemen en koffiefestival) in Boquete (half januari).
-Festival Patronales de La Virgen de Santa Librada, Las Tablas. De laatste dag wordt de koningin van de pollera gekozen (20 tot 22 juli).
- Feria Internacional del Mar, Bocas del Toro. Vijfdaags festival met volop dans, muziek, lokale handnijverheid en lokale gerechten (tweede week van september).
- Festival de la Mejorana, Guararé. Folkloristisch festival met veel muziek en dans. Ook hier verkiezing van de koningin van de pollera (laatste week van september).

De bevolking van Panama hecht veel waarde aan een verzorgd en schoon uiterlijk. Zelfs arme mensen doen hun best er verzorgd uit te zien. Aangezien je het geld hebt om helemaal vanuit Europa naar Panama te komen, móet je in de ogen van de lokale bevolking wel rijk zijn.

Kleding in Panama
Je wint respect als je je netjes kleedt tijdens je rondreis door Panama. Dit betekent natuurlijk niet dat je in je duurste Armani outfit over de straten moet gaan. Juwelen en dure (nep)sieraden kun je beter thuis laten. Kleed je niet tè bloot, niet iedereen is hier van gediend. Shorts zijn, zowel voor mannen als vrouwen, alleen geschikt op het strand en in enkele kustplaatsen. Veel lokale vrouwen zwemmen met een T-shirt over hun zwemkleding (dit vaak om wat minder mannelijke aandacht te krijgen). Kleed je ook decent als je kerken bezoekt, dit uit respect voor de lokale bevolking.

Meer informatie over culturele verschillen en omgangsvormen in Panama vind je in de reispocket TE GAST IN Costa Rica & Panama. Het boekje is verkrijgbaar in de boekwinkel of te bestellen via www.tegastin.nl

Panama heeft een internationale keuken. Er zijn Italiaanse, Chinese, Mexicaanse, Arabische en Indiaanse restaurants. Het eten in de Indiaanse restaurants is pittig en soms echt heet, zeker als je daar ‘picante de la casa’ bestelt. Panama is minder een bonenland dan de andere Midden-Amerikaanse landen. In plaats van bonen zie je tijdens je rondreis door Panama vaker de Caribische bakbananen.

Gerechten in Panama
Veel maaltijden in Panama zijn gekruid met koriander (cilantro) of het daaraan verwante, maar sterkere culantro. Het meest voorkomende vlees in de maaltijd is kip. In Bocas del Toro aan de Caribische Zee is het eten echt Caribisch; zo is er in bijna elke maaltijd kokos verwerkt. Speciale gerechten zijn: ceviche, rauwe vis in gekruide citroensaus en arroz con pollo, waarbij de rijst gemengd is met fijngehakte groenten

Drinken in Panama
Typische drankjes in Panama zijn arroz con piña, een drank gemaakt van rijst en ananas, en chicheme, een drankje van graan dat smaakt als havermoutepap. Leidingwater is in Panama niet geschikt voor consumptie. Mineraalwater is in Panama overal te koop. Verse vruchtensappen (jugos naturales) zijn overal verkrijgbaar.
Er zijn diverse Panamese biermerken. Kenners vinden meestal Balbao de beste. De nationale sterke drank is seco, een scherpe witte rum. Op het platteland is seco con leche (seco met melk) populair.

Panama heeft een oppervlakte van 78.200 km² en wordt in de lengte doorsneden door twee gebergten. De hoge Serranía de Tabasara komt Panama vanuit het westen binnen. Zijn hoogste piek is Baru, een uitgedoofde vulkaan met een hoogte van 3475 m. De Cordillera de San Blas en de Siërra del Darién vormen samen de gebergten van het binnenland. De regio tussen de twee gebergten bestaat uit vruchtbare heuvels, valleien en vlakten en is dichtbegroeid met bossen. In de twee gebergten ontstaan minstens 325 rivieren die uitmonden in de Stille Oceaan en nog eens 150 die uitmonden in de Caribische Zee. De grootste en belangrijkste rivier, de Chagres, ontstaat in het midden van Panama en is in Gatún ingedamd tot een kunstmatig meer.

Eilanden van Panama
Beide kusten van Panama zijn rijk aan lagunes, baaien en golven. De Golf van Panama bevindt zich aan de Pacifische zijde en omvat de Archipiélago de las Perlas (de Archipel der Paarlen) die bestaat uit meer dan honderd eilanden met een gezamenlijke oppervlakte van 1165 km². De Pacifische kant is begroeid met relatief droge gewassen. Voor de Caribische kust liggen de San Blas-eilanden. De Caribische zijde van Panama is bedekt met tropisch regenwoud en is rijk aan tropische bloemen en planten. Ideaal voor natuurliefhebbers.

In Panama is Spaans de officiële taal. Veel Panamezen spreken zowel Spaans als Engels. Vooral de zakenmensen, hoger opgeleiden én de West-Indiërs aan de Caribische kust spreken beide talen. Het Panamees Spaans lijkt meer op dat van Cuba of Puerto Rica dan het Spaans van Costa Rica of Nicaragua.

Panama is bijna twee keer zo groot als Nederland; er wonen 3,5 miljoen mensen waarvan 25 procent in Panama-City. De meerderheid van de bevolking is mesties, een mix van Spaans, inheems en West-Indisch. De belangrijkste inheemse bevolkingsgroep zijn de Kuna indianen waarvan de meerderheid op de San Blas Archipel (Kuna Yala) aan de noordoost kust woont.

Het grootste gedeelte van de bevolking van Panama is aanhanger van het rooms-katholieke geloof, opgelegd door de Spaanse kolonisten, die het geloof als belangrijk machtsmiddel gebruikten voor de onderdrukking. In Panama is 85% van de bevolking rooms-katholiek, 10% is protestant en 5% is moslim.

In Panama verwacht bedienend personeel in restaurants een fooi van 10 procent. Een extra fooi is natuurlijk altijd welkom als je tevreden bent over de service. Ook voor kamermeisjes is een fooi een fijne aanvulling op hun loon, denk hierbij aan € 0,70 per reiziger per dag. Aan taxichauffeurs hoef je geen fooi te geven.
De reisbegeleiders, lokale gidsen en chauffeurs die voor Koning Aap werken verwachten een fooi, mits ze hun werk naar voldoening gedaan hebben. Een richtbedrag voor je reisbegeleider is 1 à 2 euro per reiziger per dag.

Panama heeft een aangenaam tropisch klimaat. In de winterperiode, de invierno, die in Panama duurt van mei tot januari, is het vrij warm en valt er de nodige regen. De (kortere) zomerperiode, verano, van januari tot mei, is droog en zonnig. Bereid je in de winterperiode voor op regen en neem een paraplu mee. Over het algemeen is het overal erg warm, maar op sommige plaatsen (Boquete, Cerro Punta, El Valle) kan het in de avond behoorlijk afkoelen. Als je de Barú beklimt (hoger dan 3000 meter) kun je het best een goed vochtafwerend jack meenemen. Anders dan de andere Midden-Amerikaanse landen wordt Panama niet geteisterd door orkanen.

Beste reistijd voor Panama
Je kunt Panama het hele jaar bezoeken. De Caribische kant is vochtiger en buien komen hier het hele jaar door voor. Ze zullen je vakantieplezier echter geenszins beïnvloeden. De mooiste tijd om naar Panama te gaan is rond januari. Er valt weinig regen en de temperatuur is aangenaam.

Klimaattabel:
De vier cijfers die telkens worden genoemd zijn van links naar rechts: de gemiddelde maximum temperatuur in graden Celsius, aantal zonuren per dag, aantal dagen per maand met minimaal 1 mm-neerslag per dag en de gemiddelde temperatuur van het zeewater (indien van toepassing).

PANAMA-STAD

Maand	T gem	Zon	Neerslag	T w
Januari	30	7	9	26
Februari	31	8	7	26
Maart	31	8	7	27
April	32	7	9	27
Mei	31	6	19	27
Juni	30	6	20	27
Juli	30	6	20	27
Augustus	30	5	22	27
September	29	5	23	28
Oktober	29	5	21	28
November	28	5	24	28
December	29	6	17	27

Ambassade van Panama in Nederland
Amaliastraat 3-5, 2514 JC Den Haag
T 070-2110580
E [email protected]

Ambassade van Panama in België
Louizalaan 379, 1050 Brussel
T 02 649 2879/4833
E [email protected]

Nederlandse ambassade in Panama
P.H. Oceania Business Plaza, Torre 1000, piso 23, local 23-A, Calle Hanone Missrie, Punta Pacifica, Panama-City
T: +507 280 6650
E: [email protected]
I: http://panama.nlambassade.org 

Belgische ambassade in Panama
Credicorp Plaza, Calle 50 – Piso 31, Oficina 31A, Panama-City
T +507 301 1435/6/7/8
I  http://diplomatie.belgium.be/panama

Op het gebied van telecommunicatie is Panama een van de meest ontwikkelde landen van Latijns-Amerika. De belangrijkste glasvezelkabels gaan óf onder óf boven het Panamakanaal. Informeer voor vertrek of je provider een roaming overeenkomst heeft met een Panamese provider. Informatie over de beltarieven vind je op www.bellen.com (klik op ‘buitenland’). Als je een simlockvrij toestel hebt is het voordeliger op ter plekke een SIM-kaart aan te schaffen. Beltegoed is bij kiosken en veel andere winkels verkrijgbaar. Het meest gebruikt is de TeleChip card.

Alle mobiele nummers beginnen met een 6 en bestaan uit acht cijfers. Vaste nummers hebben zeven cijfers. Het internationale landennummer van Panama is 00507. Voor Nederland 0031 en voor België 0032.

Internet in Panama
Internetcafés zijn er volop in steden en toeristische plaatsen. Veel hotels beschikken over WiFi. En ook veel cafés en restaurants hebben een draadloze internetverbinding. Zie: www.wificafespots.com.   

Voor Panama gelden de gebruikelijke douanebepalingen. Een volwassene mag ongeveer 200 sigaretten of 500 gram tabak en een liter sterke drank of wijn belastingvrij invoeren. Binnen- of buitenlandse valuta kunnen onbeperkt ingevoerd worden. Invoer van planten en dieren is verboden. Houd er rekening mee dat je in een Latijns-Amerikaans land bent waar de drugscontrole streng is.
Er geldt een uitvoerverbod voor souvenirs die gemaakt zijn van beschermde dieren of planten. Voorbeelden van ‘foute souvenirs’ zijn schilden van schildpadden (al dan niet verwerkt in producten), geprepareerde insecten, droogbloemen e.d. Let er bij dit soort souvenirs op dat het een geldig CITES-certificaat heeft. Nederland en België zijn aangesloten bij de Washington Conventie (Verdrag over de Internationale Handel in Bedreigde Soorten, afgekort als CITES) en treden streng op tegen overtredingen. Voor meer informatie over souvenirs kijk op www.wnf.nl/souvenirs of www.minlnv.nl/cites.

De netspanning in Panama is 110 volt. Als je geen schakelaar op je elektrische apparatuur hebt, heb je een adapter nodig. De stopcontacten zijn niet hetzelfde als in Nederland of België, een verloopstekker is raadzaam. Er doen zich ook regelmatig stroomstoringen voor. Reservebatterijen en een zaklamp zijn zeker handig om mee te nemen.

Ziekenhuizen in Panama
De kwaliteit van de ziekenhuizen in Panama-Stad is uitstekend, vergelijkbaar met die in de VS. Veel artsen zijn opgeleid in de VS en spreken goed Engels. Ook andere grotere steden hebben doorgaans tenminste een kwalitatief goed ziekenhuis.

Hoewel inentingen voor Panama niet verplicht zijn, worden ze wel aanbevolen. Hoeveel en welke vaccinaties je nodig hebt, hangt af van het soort reis en het gebied dat je bezoekt. Actuele informatie staat op www.lcr.nl, de site van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering dat richtlijnen uitgeeft voor vaccinaties en preventie van malaria. In België kun je vergelijkbare informatie krijgen bij het Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen www.itg.be.

Vaccineren bij je thuis!
Bij veel reizen die we aanbieden zijn inentingen tegen de belangrijkste ziekten noodzakelijk. Niet het meest leuke deel van je reisvoorbereiding maar wel onvermijdelijk. Koning Aap heeft in samenwerking met Thuisvaccinatie.nl een oplossing gevonden voor deze vaak tijdrovende klus. In plaats van dat jij naar de GGD of huisarts moet gaan, komt een huisarts bij je thuis op het moment dat het jou schikt om de benodigde inentingen te zetten.
Thuisvaccinatie.nl is een landelijk werkend vaccinatiecentrum (enkel in Nederland). Als je minstens 4 weken voor vertrek contact met hen opneemt, garanderen we dat je gebruik kunt maken van deze unieke service. Een handig alternatief voor de GGD! Maak hier een afspraak voor jouw vaccinaties.

Zika virus
Op dit moment heerst in een groot gedeelte van Midden en Zuid Amerika het zogenaamde Zika virus. Dit virus wordt verspreid door muggen (dezelfde muggen die ook het dengue virus verspreiden). Het Zika virus is voor alsnog voor volwassenen niet gevaarlijk gebleken maar kan voor zwangere vrouwen mogelijke complicaties opleveren. Ben je zwanger of van plan zwanger te worden, dan adviseren we je om contact op te nemen met de GGD of je huisarts voor het meeste actuele nieuws en advies. 

Reisapotheek voor Panama
Neem een kleine reisapotheek mee op je vakantie naar Panama met daarin o.a. jodium, pleisters, sterilon en middelen tegen koorts, diarree, verstopping, insectenbeten, zonnebrand en eventueel een middel tegen reisziekte. Denk ook aan een tekentang, thermometer (onbreekbaar), ORS (Oral Rehydration Salts, tegen uitdroging) en vitaminetabletten. Voor de hygiëne op reis o.a. een flesje desinfecteergel en ontsmettingsdoekjes.

Europees Medisch Paspoort
Handig om mee te nemen op je Panama rondreis is het Europees Medisch Paspoort, een document waarmee je in urgente situaties veel problemen kan voorkomen. Het paspoort is opgesteld in elf talen, waardoor de hulpverlener (in het buitenland) eenvoudig de gegevens van de patiënt, zijn of haar ziekten, aandoeningen en medicijngebruik kan opzoeken. Ook is vermeld wie de behandelende arts is en wie er in dringende gevallen gewaarschuwd kan worden. Het medisch paspoort is onder andere verkrijgbaar bij huisarts, de Reisdokter, apotheek en GGD.

Wat betreft je kleding raden we je aan om praktische kleding mee te nemen op je Panama rondreis, kleding die zich makkelijk laat combineren (laag over laag). Neem vooral luchtige katoenen kleding mee. Ook is het handig om afritsbare broeken mee te nemen. Voor 's avonds is een hoog gesloten T-shirt met lange mouwen of een dunne coltrui handig als bescherming tegen de muggen. Neem daarnaast een trui of een sweater mee en een regenjack. Een paraplu is handig zowel tegen de regen als tegen de felle zon. Een paar goede, ingelopen wandelschoenen met goed profiel en slippers of sandalen is alles wat je voeten vereisen.

Denk verder bij het samenstellen van je bagage voor je Panama rondreis bijvoorbeeld aan wandelschoenen, sandalen, regenkleding, paraplu, dagrugzak, zaklamp, naaigerei (schaartje niet in je handbagage tijdens de vlucht), wasmiddel, universeel geldige verloopstekker, reis- en taalgids, anti-muggenlotion, opblaaskussen, fotocamera/video, voldoende fotomateriaal, verrekijker, handdoeken, zonnebril, zonnebrandcrème, toiletartikelen, badslippers, zwemkleding, evt. snorkelspullen, wekker, schrijfgerei, zakmes (niet in je handbagage tijdnes de vlucht), paspoortkopieën en je reisverzekeringspolis. Het is niet nodig om een slaapzak, slaapmatje of klamboe mee te nemen.

Dit alles verpak je het liefst in een weekendtas of rugzak, niet in een harde koffer, omdat die lastig te vervoeren is. Daarnaast is een kleine rugzak of schoudertas handig voor de dagelijkse handbagage. Voor het opbergen van waardepapieren kun je het beste een dunne geldgordel kopen, die je onder je kleding kunt dragen. Zorg dat je bij vertrek uit Nederland een stel schone kleren in de handbagage hebt en 48 uur zonder je grote bagage kunt, voor het geval dat de bagage later aankomt dan jijzelf. Zorg dat je bagage niet te zwaar is. Hij moet soms op het dak van de bus en de groep wordt er niet vrolijker van als er telkens één niet te tillen koffer omhoog moet!

De munteenheid van Panama is de balboa (PAB), onderverdeeld in 100 centavos. De waarde van de balbao is gelijk aan de Amerikaanse dollar. Panamese en Amerikaanse munten worden door elkaar gebruikt: ze hebben hetzelfde gewicht en omvang, alleen de afbeelding is anders. Panama heeft ook munten van een halve dollar, die worden aangeduid als pesos. Zorg dat je altijd voldoende kleine biljetten bij je hebt; biljetten van 50 of 100 balbao/dollar worden niet altijd geaccepteerd.
Kijk voor de actuele wisselkoers op: www.wisselkoers.nl.

ATM in Panama
Op veel plaatsen in Panama kun je pinnen. Mocht een pinautomaat defect zijn, dan is het handig om voldoende dollars achter de hand te hebben.

Veilig pinnen in Panama
Om veiligheidsredenen hebben Nederlandse en Belgische banken de bankpassen met Cirrus/Maestro-logo standaard ingesteld op gebruik binnen Europa. Indien je geld wilt pinnen in Panama dien je deze instelling tijdelijk te wijzigen naar ‘Wereld’. Als dat via je internetrekening niet mogelijk is, doe je er goed aan om ruim voor vertrek contact op te nemen met je bank en toestemming te vragen voor tijdelijk gebruik van je bankpas buiten Europa. Als dat ook niet mogelijk blijkt, dien je ervoor te zorgen dat je voldoende cash geld en/of een creditkaart  meeneemt.

Betalen met creditcard
Creditcards (Visa, Mastercard) worden in de duurdere hotels, restaurants en winkels geaccepteerd.

De meeste winkels in Panama zijn geopend van maandag tot en met zaterdag van 8.00 tot 18.00 of 19.00 uur met soms een paar uur siësta in de middag.

Shoppen in Panama
Traditionele Panamese kunstnijverheid is het goedkoopst op kunstmarktjes. In Panama City is Mercado de Artesanias de Balbao de moeite waard. Hèt artikel bij uitstek is de mola, een ingewikkeld applicatiestukje van textiel vervaardigd door de Kuna-indianen. Daarnaast heb je bewerkte steennoten, dierenfiguren gemaakt van kokosnoot en mandjes gemaakt van geweven palmvezels. In El Valle is een kleine kunstmarkt met veel zeepstenen beeldjes. In Panama bevindt zich de grootste vrijhandelszone ter wereld, de Colon Free Trade Zone. Daarnaast is er in Panama-Stad een aantal malls in Amerikaanse stijl, zoals Multicentro, Albrook Mall en Multiplaza Pacific. Hier vind je aantrekkelijk geprijsde kleding, cosmetica en consumentenelektronica.

Invoerbepalingen Panama
Een volwassene mag 200 sigaretten of 50 sigaren of 250 gram tabak en een liter sterke drank of 2 flessen wijn belastingvrij invoeren. Houd er rekening mee dat je in een Latijns-Amerikaans land bent waar de drugscontrole streng is. Er geldt een uitvoerverbod voor souvenirs die gemaakt zijn van beschermde dier- of plantensoorten. Dat geldt bijvoorbeeld voor souvenirs zoals koraal, grote schelpen,(zee)schildpadden, slangen, krokodillen, hagedissen, papegaaien, vlinders, orchideeën en cactussen. Let er bij de aankoop van dit soort souvenirs op dat het een geldig CITES-certificaat heeft. Kijk voor meer informatie op www.wnf.nl (klik op ‘wat wnf doet’ ˃ thema’s ˃ bedreigde dieren ˃ foute souvenirs). Je mag belastingvrij tot een waarde van 430 euro mee naar huis nemen. Download de app ‘douane reizen’ of kijk op www.douane.nl/reizigers.

Wil je mensen fotograferen in Panama, vraag dan altijd eerst om toestemming. Over het algemeen vinden ze het geen probleem. Houd er wel rekening mee dat mensen niet in werkkleding op de foto willen of zich eerst willen optutten. Het is verboden foto’s te maken van militaire objecten, regeringsgebouwen, grensovergangen, vliegvelden, enz.

Van alle landen in Midden- en Latijns-Amerika is Panama een van de veiligste. Op het platteland zijn de mensen vriendelijk en behulpzaam. Maar, zoals overal, zijn er ook plekken waar je toch moet opletten, zoals in bepaalde wijken van Panama-Stad. Mocht je onverhoopt het slachtoffer worden van een beroving, verzet je dan niet en geef wat men van je vraagt. Zorg dat je vooraf de app ‘SOS op reis’ gedownload hebt zodat je alle belangrijke telefoonnummers bij de hand hebt. Doe aangifte bij de politie, dat is nodig voor de verzekering.  

Reisadvies voor Panama
Actuele informatie over de veiligheidssituatie vind je op de app ‘BZ reisadvies’ of kijk op www.rijksoverheid.nl/ministeries/bz (kijk onder reisadvies Panama) en http://diplomatie.belgium.be, het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken. 

Het tijdsverschil tussen Panama en Nederland en Belgie bedraagt in de winter 6 uur. In de zomer is het in Panama 7 uur vroeger dan in Nederland en België.

Internationaal paspoort:
Wij adviseren je om op reis te gaan met een internationaal paspoort dat bij terugkeer van je reis nog minimaal zes maanden geldig is.

Visum:
Voor deze bestemming is geen visum nodig voor reizigers met de Nederlandse of Belgische nationaliteit. Op de website van onze partner Visumloket vind je alle informatie met betrekking tot geldigheid van je internationaal paspoort en eventuele aanvullende informatie. Kijk op de website van Visumloket voor meer informatie:
- Nederlandse reizigers bezoeken koningaap.visumloket.nl
- Belgische reizigers bezoeken koningaap.visumloket.be

Reizigers die niet beschikken over de Nederlandse of Belgische nationaliteit, dienen zelf contact op te nemen met de betreffende ambassade(s) en hun eventuele visum te regelen.
Reizigers met meereizende kinderen onder de 18 jaar dienen zelf bij de betreffende ambassade te informeren naar eventuele aanvullende toelatingseisen.