Landinformatie Cuba

Cuba heeft een oppervlakte van 110.860 km² (2,6 maal Nederland en 3,6 maal België) en telt 11,5 miljoen inwoners waarvan er ruim 2 miljoen in Havana wonen.

Samenstelling bevolking van Cuba: De oorspronkelijke indiaanse bevolking van Cuba werd weggevaagd door de komst van de Spaanse kolonisten. De Cubanen van vandaag zijn een mengeling van Spaanse en Afrikaanse slaven. Daarnaast hebben zich in de jaren zestig tot tachtig van de vorige eeuw groepen vluchtelingen uit Latijns-Amerikaanse landen als Chili, Argentinië en Uruguay in Cuba gevestigd. Sinds buitenlandse bedrijven zich op Cuba mogen vestigen trekt het land opvallend veel Italianen. Ongeveer de helft van de bevolking is mesties (van gemengd bloed), 37 procent is blank en 11 procent negroïde.

Cubanen zijn in de regel heel open, behulpzaam en vriendelijk. Ze spreken je gemakkelijk en overal aan, zij het soms met bepaalde bedoelingen en/of commerciële intenties. Houd er tijdens je rondreis door Cuba rekening mee dat Cubanen zich officieel nog steeds niet in het gezelschap van buitenlanders op mogen houden. Toeristen voelen zich soms op straat ‘belaagd’ door Cubanen. Er is in Cuba voor de lokale bevolking al jaren een gebrek aan de meest elementaire levensbehoeften. Men vraagt je om batterijen, zeep, kleding, pennen of geld. Het is verboden om Cubanen deze artikelen te overhandigen, maar zoals zo vaak in Cuba wordt meestal een oogje toegeknepen.

Gewoonten in Cuba: Vrouwen en meisjes worden in Cuba met een scala van woorden zoals niña (meisje), pastilla (snoepje), linda, guapa (mooi), mi vida (mijn leven), mi amorcita (mijn liefje) aangesproken, vaak ook nog met geluiden waarbij ‘psss, psss’ en ’gemiauw’ de opvallendste zijn. Het is zo’n alledaags verschijnsel dat Cubaanse vrouwen zich er niet aan schijnen te storen.

Regelmatig staan er rijen voor winkels of bij bushaltes. Het begrip hacer cola (in de rij staan), is dan ook op heel Cuba ingeburgerd. Dring niet voor, maar vraag ‘El último?’ (Wie is de laatste?) en sluit achteraan.

Kleding in Cuba: Kleding op Cuba is casual. Vrouwen dragen graag strakke kleding en besteden veel aandacht aan hun make-up.

Een maaltijd in Cuba bestaat over het algemeen uit varkens- of kippenvlees met rijst en zwarte of rode bonen. Voor toeristen is er regelmatig vis (pescado), kreeft (langosta) en garnalen (camarones). Er worden weinig pittige kruiden gebruikt, wel knoflook en ui. Fast food in de vorm van pizza’s en gebraden kippenpoten is in eetstalletjes, de zogenaamde pesokraampjes, te koop. Straatverkopers slijten voor een paar peso puntzakjes pinda’s (maní).

Eten in Cuba: Eten doe je tijdens je Cuba rondreis in je hotel, in een staatsrestaurant of in een ‘paladar’, bij Cubanen thuis. Hier is het eten beter dan in staatsrestaurants en de bediening is meestal vriendelijker.

Drinken in Cuba: In grote hotels in Cuba zijn vruchtensappen verkrijgbaar. Daarbuiten is er vooral sap uit pak of blik. Op het platteland wordt guarapo (sap uit suikerriet) ter plaatse ‘geperst’. Dit is heel dorstlessend. Mineraalwater kun je met (agua con gaz) en zonder koolzuur (agua natural) krijgen. Cubanen drinken hele sterke koffie met veel suiker uit kleine kopjes (café cubano). In hotels krijg je vaak slappe café americano. In ijssalons in Cuba kun je batidos (milkshake met fruit) krijgen. De voornaamste alcoholische dranken zijn bier en rum. In een Cubanito, de Cubaanse bloody Mary, wordt rum gemengd met tomatensap, Cuba libre is een mix van rum en cola. De meest bekende cocktail in Cuba is de mojito, met als ingrediënten rum, verse munt, limoen en suiker.

Gedenkdagen en nationale feestdagen in Cuba zijn: Verjaardag van de Revolutie (1 januari); Geboortedag van José Martí (28 januari); Begin van de Onafhankelijkheidsoorlog in 1895 (24 februari); Viering van de overwinning in de Varkensbaai in 1961 (19 april); Dag van de Arbeid (1 mei); Viering van de nationale opstand en de aanval op de Moncada kazerne in 1968 (25-27 juli); Dag van de helden van de revolutie (30 juli);: Herdenking van de dood van Che Guevara in 1967 (8 oktober); Begin van de Onafhankelijkheidsoorlog in 1868 (10 oktober); Dag van de landing van de Granma (2 december).

Festivals in Cuba: In juli wordt in Santiago de Cuba het uitbundigste carnaval van het Cubaanse eiland gevierd. Acht dagen lang wordt driftig feest gevierd! Het belangrijkste onderdeel van het carnaval zijn de parades en straatoptredens door musici en dansers.

Officieel mogen Cubanen geen fooi of geschenken aannemen van buitenlanders, maar in de praktijk verwacht iedereen een fooi, niet alleen de ober en het kamermeisje maar ook degene die je helpt een bestemming te vinden of je huurauto schoonveegt bij een wegrestaurantje.

De reisbegeleiders, lokale gidsen en chauffeurs die voor Koning Aap werken verwachten een fooi, mits ze hun werk naar voldoening gedaan hebben. Een richtbedrag voor je Nederlandstalige reisbegeleider is € 1,00 à € 2,00 per reiziger per dag. Als je reis begeleid wordt door een lokale reisbegeleider is het richtbedrag voor een fooi 1 à 1,5 USD per reiziger per dag. Voor de chauffeur is een fooi van 0,5 USD per reiziger per dag een mooi richtbedrag.

Het landschap van Cuba bestaat vooral uit uitgestrekte vlakten met hier en daar plantages met citrusbomen en veel suikerriet; 60 procent van het land ligt lager dan 200 meter. Ongeveer een derde van het land is bergachtig. Het belangrijkste gebergte, de Sierra Maestra, strekt zicht uit langs de zuidoost kust en heeft als hoogste piek de Pico Turquino van 2005 meter. In het westen liggen de Sierra de los Organos, met zijn mogotes, grote kalkstenen bergen die loodrecht oprijzen uit de platte tabaksvelden van de Viñalesvallei. Langs de zuidkust bevinden zich vele moerassen en mangrovebossen. De noordkust daarentegen is rotsachtig met uitzondering van het centrale deel waar zich Cuba’s mooiste stranden bevinden zoals Varadero. Cuba wordt omgeven door koraalriffen, de langste bevinden zich langs de noordkust van Camagüey.

Ongeveer de helft van de bevolking van Cuba beschouwt zichzelf als niet godsdienstig; 38 procent rekent zich tot de rooms-katholieke kerk. Het aantal evangelische kerkgenootschappen is de laatste jaren sterk toegenomen.

Volksgeloof in Cuba: Daarnaast is er het Cubaanse volksgeloof, met de santéria als meest verbreide verschijningsvorm. Santeria is een mengelmoes van het katholicisme en de Yoruba-religie die de slaven uit Afrika meebrachten. Ze geloven in orishas, goden die in zee en in de bergen huizen. De rituelen dateren uit de achttiende eeuw en zijn bedoeld om de harmonie te herstellen. Soms gebeurt dat door het offeren van dieren.

De officiële taal op Cuba is Spaans. Maar in toeristencentra als Varadero kun je tijdens een rondreis door Cuba redelijk met Engels terecht. Gidsen spreken vaak Frans of Italiaans. Daarbuiten is het aan te raden een taalgidsje mee te nemen. Zelfs Spaans sprekenden zullen in het begin even moeten wennen aan de Cubaanse tongval. Een Cubaan spreekt snel en slikt de helft van de woorden in.

Uitdrukkingen op Cuba
bárbaro! – uitdrukking dat iets heel goed is, bijvoorbeeld een grote fooi
guanajo - een raar persoon (letterlijk: kalkoen)
el bombo - de nationale loterij waarbij je een visum kunt winnen om naar de VS te emigreren
el bloqueo - de boycot van Cuba door de VS
la libreta - het bonnenboekje voor levensmiddelen
mercado agropecuario/campesino - vrije boerenmarkt
tienda - pesowinkel
shopping - dollarwinkel
pagar en divisa - met dollars betalen
moneda nacional - Cubaanse peso’s
carpeta - receptie van hotel
tarjeta de huesped - gastenkaartje
propina - fooi

Cuba heeft een tropisch savanneklimaat. Het regenseizoen valt van mei tot oktober, met vooral in september en oktober kans op tropische stormen en cyclonen. De temperaturen liggen overdag doorgaans boven de dertig graden. In het oosten valt het regenseizoen in twee perioden met een korte droge tijd in juli en augustus. In het droge seizoen, van november tot april, liggen de temperaturen iets lager, met januari en februari als ‘koudste’ maanden en temperaturen van rond de 25 graden. In de bergen in de Sierra Maestra is het enkele graden koeler.

Beste reistijd voor Cuba: Cuba is het hele jaar door goed te bereizen, maar de beste reistijd voor een rondreis Cuba of een familiereis Cuba is na de regenperiode, dus van november tot april.

Klimaattabel Cuba: De vier cijfers die telkens worden genoemd zijn van links naar rechts: de gemiddelde temperatuur in graden Celsius, aantal zonuren per dag, aantal dagen per maand met minimaal 1 mm-neerslag per dag en- de gemiddelde temperatuur van het zeewater (indien van toepassing).

HAVANA

Maand	T gem	Zon	Regen	T w
Januari	24	6	4	24
Februari	24	6	3	24
Maart	25	7	3	25
April	26	7	3	26
Mei	27	8	5	27
Juni	28	6	7	29
Juli	29	6	6	29
Augustus	29	6	7	29
September	29	5	8	29
Oktober	27	4	8	27
November	25	5	5	25
December	24	5	4	24

SANTIAGO DE CUBA

Maand	T gem	Zon	Regen	T w
Januari	24	6	4	26
Februari	25	7	4	26
Maart	25	8	3	26
April	26	8	4	27
Mei	27	8	8	27
Juni	28	7	8	28
Juli	29	7	7	29
Augustus	29	7	7	29
September	29	6	7	29
Oktober	27	6	8	28
November	26	6	6	27
December	25	5	5	27

Ambassade van Cuba in Nederland
Koninginnegracht 37, 2514 AD Den Haag
T 070 3606061
E [email protected]
I rijksoverheid.nl

Ambassade van Cuba in België
Brugmannlaan 80, 1190 Vorst (Brussel)
T 02 349 76 26
E [email protected]
I belgische-ambassade.com

Ambassade van Nederland in Cuba
7ma Ave., #2007, esq. 22, Miramar, Havana
T 00 53 7 204 25 11
E [email protected]
I  www.nederlandwereldwijd.nl

Ambassade van België in Cuba
Calle 8, no. 309, entre (tussen) 3ra y 5ta avenida, Miramar, Havana
T 00 53 7 204 24 10 / 25 61
E [email protected]
I  www.cuba.diplomatie.belgium.be/nl

We adviseren je om de bagage tijdens je rondreis door Cuba of je familiereis door Cuba mee te nemen in een rugzak of in een weekendtas. Een koffer raden we sterk af voor onze reizen waar met het openbaar vervoer gereisd wordt. Niet omdat je je rugzak/weekendtas nodig hebt om lange wandelingen met je bagage te maken (dat gebeurt dus niet!) maar omdat een koffer vaak moeilijk op te bergen is. We raden je aan om maximaal vijftien kilo bagage mee te nemen naar Cuba.

Wat betreft je kleding raden we je aan om praktische kleding mee te nemen die zich makkelijk laat combineren (laag over laag). Neem vooral luchtige katoenen zomerkleding mee. Voor 's avonds kan een trui/sweater handig zijn. Ook kun je best wat leuke kleding meenemen voor als je een keertje uitgaat in Cuba. Denk verder bij het samenstellen van je bagage bijvoorbeeld aan wandelschoenen, sandalen, badslippers, regenkleding, evt. een snorkel en een duikbril, zaklamp, waterfles, naaigerei, wasmiddel, handdoeken, dagrugzak, universeel geldige verloopstekker, reis- en taalgids, opblaaskussen, cameral, batterijen (camera), toiletartikelen, zwemkleding, wekker, schrijfgerei, schaartje en een zakmes. Het is niet nodig om een muskietennet mee te nemen. Mocht je twijfelen of nog vragen hebben, neem dan gerust contact op met ons kantoor.

Post vanuit Cuba naar de Benelux doet er minstens twee weken over. Wil je een pakketje naar Nederland of België sturen dan kun je dat het beste via DHL doen. Post van Nederland of België naar Cuba doet er nog langer over en komt soms helemaal niet aan. Als het aankomt is de brief of het pakket meestal opengemaakt voor aflevering.

Bellen in Cuba: In grote hotels kun je internationaal bellen. De kosten hiervoor zijn relatief hoog. Goedkoper is om te bellen met een telefoonkaart vanuit telefooncellen of belkantoren . Houd er rekening mee dat de verbinding weg kan vallen. Mobiel dataverkeer is mogelijk op Cuba maar is erg duur. Schakel roaming uit zodra je het land binnenkomt. Een overzicht van de kosten van mobiel bellen vanuit Cuba vind je op www.bellen.com. Indien je vanuit Cuba naar huis belt draai je eerst 9119, vervolgens 31 (het landnummer van Nederland) of 32 (van België), het netnummer (zonder 0) en abonneenummer. Het internationale nummer van Cuba is +53. 

Internet in Cuba: Bij kantoren van ETECSA (Empresa de Telecomunicaciones de Cuba S.A) kun je voor 2 CUC prepaidkaarten kopen waarmee je een uur kunt internetten. Sommige hotels verkopen de  kaarten ook aan klanten. Tip: sla meteen een paar kaartjes in, want verkooppunten zijn schaars en vaak sta je lang in de rij om een internetkaart te bemachtigen. De kaarten zijn te gebruiken op computers bij ETECSA en in hotels en op plekken met WiFi. Steeds meer openbare pleinen hebben WiFi. Handig, want dan kun je Whatsapp weer even gebruiken.

De netspanning in Cuba is 110 volt, in de nieuwste hotels is de spanning 220 volt. Er doen zich echter regelmatig stroomstoringen voor. Een wereldstekker, reservebatterijen en een zaklamp zijn zeker handig om mee te nemen. Kijk hier als je wilt zien wat voor stopcontact en stekkers in Cuba gebruikelijk zijn.

Cuba is zeer fotogeniek maar rond het middaguur is het licht erg fel. De beste tijd om te fotograferen is ’s ochtends vroeg of in de namiddag. Als je mensen wilt fotograferen tijdens je reis door Cuba, vraag dan altijd eerst om toestemming. Het is ten strengste verboden om militaire objecten (vliegvelden, kazernes e.d.) te fotograferen.

De officiële munteenheid in Cuba is de CUP (Cuban peso, ook wel moneda nacional genoemd ). Dit is de munt, waarmee Cubanen in hun dagelijks leven betalen in de winkel, op de markt en in de bus. Biljetten zijn er van één, drie, vijf, tien, twintig en vijftig peso’s en munten van één en drie peso’s. Verder zijn er munten van één, twee, vijf, twintig en veertig centavos. Op het drie peso biljet en op de drie peso munt staat de beeltenis van Che Guevara. Omdat de Cubanen weten dat toeristen dit een leuk souvenir vinden, zijn deze munten en biljetten nauwelijks in omloop, maar ze worden wel op straat verkocht.

Toeristen dollar op Cuba: De Cubaanse regering had tot 2021 voor toeristen de CUC (peso convertible) - ook wel divisa of dollar genoemd - in omloop gebracht. Per 1 januari 2021 is er echter nog maar 1 munteenheid op Cuba, de CUP. De CUC is nog wel in te wisselen tot juni 2021.

ATM op Cuba: Aangezien je met een gewone bankpas niet kunt pinnen is het zaak om voldoende contante euro’s (geen dollars!) mee te nemen. Deze kun je wisselen bij banken of cadeca’s. Bij Cadeca’s en banken kun je geld opnemen met je creditcard (alleen Visa- en Mastercard, niet met American Express!). Bij sommige ATM’s kun je pinnen met Visacard. Op straat geld wisselen is verboden.

De gezondheidszorg is goed ontwikkeld op Cuba, er zijn voldoende artsen en ziekenhuizen. Behandelkosten voor toeristen zijn hoog, dus zorg voor een goede verzekering. Hoewel inentingen voor Cuba niet verplicht zijn, worden ze wel aanbevolen. Hoeveel en welke vaccinaties je nodig hebt, hangt af van het soort reis en het gebied dat je bezoekt. Actuele informatie staat op www.lcr.nl, de site van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering dat richtlijnen uitgeeft voor vaccinaties en preventie van malaria. In België kun je vergelijkbare informatie krijgen op www.wanda.be.

Vaccineren bij je thuis: Bij veel reizen die we aanbieden zijn inentingen tegen de belangrijkste ziekten noodzakelijk. Niet het meest leuke deel van je reisvoorbereiding maar wel onvermijdelijk. Koning Aap heeft in samenwerking met Thuisvaccinatie.nl een oplossing gevonden voor deze vaak tijdrovende klus. In plaats van dat jij naar de GGD of huisarts moet gaan, komt een huisarts bij je thuis op het moment dat het jou schikt om de benodigde inentingen te zetten. Thuisvaccinatie.nl is een landelijk werkend vaccinatiecentrum (enkel in Nederland). Als je minstens 4 weken voor vertrek contact met hen opneemt, garanderen we dat je gebruik kunt maken van deze unieke service. Een handig alternatief voor de GGD! Maak hier een afspraak voor jouw vaccinaties.

Reisapotheek voor Cuba: In Cuba is een tekort aan medicijnen, vooral buiten Havana zijn de apotheken slecht voorzien. Neem een kleine reisapotheek mee met daarin o.a. jodium, pleisters, sterilon en middelen tegen koorts, diarree, verstopping, insectenbeten, zonnebrand en eventueel een middel tegen reisziekte. Denk ook aan een tekentang, thermometer (onbreekbaar), ORS (Oral Rehydration Salts, tegen uitdroging), lippen crème , tampons  en vitaminetabletten. Voor de hygiëne op reis o.a. een flesje desinfecteergel en ontsmettingsdoekjes. Als je naar een malariagebied gaat, denk dan aan anti-malaria tabletten en muggenolie met DEET. 

Europees Medisch Paspoort: Handig om mee te nemen is het Europees Medisch Paspoort, een document waarmee je in urgente situaties veel problemen kan voorkomen. Het paspoort is opgesteld in elf talen, waardoor de hulpverlener (in het buitenland) eenvoudig de gegevens van de patiënt, zijn of haar ziekten, aandoeningen en medicijngebruik kan opzoeken. Ook is vermeld wie de behandelende arts is en wie er in dringende gevallen gewaarschuwd kan worden. Het medisch paspoort is onder andere verkrijgbaar bij huisarts, de Reisdokter, apotheek en GGD.

Preventieve maatregelen voor je reis naar Cuba: Bij aankomst is het zaak de tijd te nemen om te acclimatiseren. Wees voorzichtig met zonnen en zet bij uitstapjes in de volle zon iets op je hoofd. Omdat je in de droge hitte ongemerkt veel vocht verliest, moet je steeds veel blijven drinken en wat extra zout op je eten strooien. Warme dranken zijn over het algemeen beter dan ijskoude. Je maag en darmen worden dan minder belast. Het water uit de kraan kun je beter niet drinken.

De openingstijden van banken, postkantoren en winkels variëren per stad en ook per vestiging in een stad. Sommige banken en postkantoren zijn gesloten tijdens de lunch, andere zijn op zaterdag(ochtend) of zelfs op zondag(ochtend) geopend. Banken zijn doorgaans geopend van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 12.00 uur en van 13.30 tot 15.00 uur.
Kantoren van Cadeca (wisselkantoren) en Etecsa (bellen en e-mail) hebben de ruimste openingstijden. De meeste winkels zijn geopend van maandag tot en met zaterdag van 9.00- 12.00 uur en van 14.00 – 19.00 uur. Openingstijden van musea zijn meestal van maandag tot en met zaterdag van 9.00 tot 17.00 en zondag tot 12.00 uur.

Internationaal paspoort
Wij adviseren je om op reis te gaan met een internationaal paspoort dat bij terugkeer van je reis nog minimaal zeven maanden geldig is.

Visum
Voor deze bestemming is een e-visum benodigd voor reizigers met de Nederlandse of Belgische nationaliteit.We raden je aan om 4 weken voor vertrek je e-visum aan te vragen.
Je kunt ervoor kiezen om het e-visum via onze partner Traveldocs aan te vragen, of zelf te regelen. Het team van  Traveldocs is telefonisch bereikbaar via +31 (0)23 221004, en helpt je graag bij je visumaanvraag. Het aanvragen van een visum kost namelijk veel tijd en kan foutgevoelig zijn. Wij raden onze reizigers dan ook aan om het e-visum vooraf te laten regelen door Traveldocs om onnodige stress voorafgaand aan de reis te voorkomen.

Onze partner Traveldocs helpt je graag verder en is telefonisch bereikbaar via +31 (0)23 22 100 04. Traveldocs is een gespecialiseerde visumdienst voor Nederland (voor Nederlandse paspoorthouders) en België (voor Belgische paspoorthouders).

Kijk op de website van Traveldocs voor meer informatie: 
- Nederlandse reizigers bezoeken: visum-legalisatie.nl/koningaap-nl/nl
- Belgische reizigers bezoeken: visum-legalisatie.nl/koningaap-be/nl

Aanvullende informatie is ook terug te vinden onder het tabblad ‘Meer reisinfo’ bij iedere reis.
De prijs van het e-visum staat op de website van Traveldocs . Je betaalt rechtstreeks aan Traveldocs bij het indienen van je aanvraag.

Reizigers die niet beschikken over de Nederlandse of Belgische nationaliteit, dienen zelf contact op te nemen met de betreffende ambassade(s) en hun eventuele visum te regelen.
Reizigers met meereizende kinderen onder de 18 jaar dienen zelf bij de betreffende ambassade te informeren naar eventuele aanvullende toelatingseisen.

Ziektekostenverklaring

Bezoekers aan Cuba dienen bij aankomst te bewijzen dat zij beschikken over een geldige ziektekostenverzekering. Deze verklaring moet in het Engels zijn opgesteld en mag niet afgesloten zijn bij een Amerikaanse verzekeraar. Je verzekeringspasje is niet voldoende als bewijs.

Mocht je niet beschikken over de gevraagde verklaring dan kun je bij aankomst verplicht worden een plaatselijke reisverzekering af te sluiten en te betalen.

Reizen naar de Verenigde Staten
Sinds 12 januari 2021 is Cuba toegevoegd aan de USA-lijst van landen die terrorisme sponsoren. Ben je na die datum op Cuba geweest dan kun je geen ESTA aanvragen voor het reizen naar de Verenigde Staten. Ook niet voor een overstap naar een ander land. Wil je toch naar of via de Verenigde Staten reizen, dan dien je ruim op tijd een regulier toeristenvisum aan te vragen bij het Amerikaanse consulaat in Amsterdam, of bij de Amerikaanse ambassade in Brussel.

Het tijdsverschil tussen Cuba en Nederland en België is in de zomer zeven uur. In de winter is het in Cuba zes uur vroeger dan in de Benelux.

Cuba is een erg veilig land, maar het is niet verstandig om in het holst van de nacht alleen door steegjes in het oude Havana te lopen. En zoals overal moet je ook tijdens een Cuba rondreis of Cuba familiereis opletten voor zakkenrollers. Mocht je onverhoopt bestolen worden of iets naars overkomen, zorg dan dat je de app ‘SOS op reis’ gedownload hebt zodat je alle belangrijke telefoonnummers bij de hand hebt.

Reisadvies voor Cuba: Nuttige reisadviezen en actuele informatie over de veiligheid in de verschillende regio’s van Cuba vind je op www.nederlandwereldwijd.nl of op http://diplomatie.belgium.be. Nederlanders kunnen in geval van nood 24/7 bellen met het contactcenter van Buitenlandse Zaken, telefoon +31 247 247 247. Ook via het Twitteraccount @247BZ of de 24/7 BZ Reisapp kun je direct contact opnemen met het contactcenter.